Heb je momenteel een leidinggevende functie, of ambieer je deze? In deze rol is het niet alleen zaak om resultaten neer te zetten, om zo te voldoen aan de doelen die je aan het begin van een project of bijvoorbeeld nieuw boekjaar stelde. Ook wil je dat de medewerkers in je team zich prettig voelen. Hoe houd je ze gemotiveerd? Op welke manier ga je om met medewerkers die fysiek of bijvoorbeeld mentaal een zware periode doormaken? Enzovoorts. De manier waarop je een groep collega’s aanstuurt kent verschillende vormen. Met welke leiderschapsstijlen ben jij bekend? De verschillende stijlen worden samengevoegd onder het kopje situationeel leiderschap, waarbij je de manier van leidinggeven aanpast aan de situatie en de medewerkers binnen je team. Dit artikel vertelt je meer over de wijze waarop je collega’s op een effectieve wijze aan kunt sturen.
Verschillende leiderschapsstijlen voor managers
Onder het situationeel leidinggeven kun je verschillende leiderschapsstijlen hangen. Denk bijvoorbeeld aan een sturende stijl, waarbij je werknemers voortdurend de juiste richting op probeert te sturen. Dat doe je door ze van heldere instructies en doelen te voorzien. Een belangrijk onderdeel van een sturende leiderschapsstijl kan een vorm van controle zijn, waarbij je aan het eind van een vooraf gedefinieerde tijdsperiode controleert of de gestelde doelen daadwerkelijk gehaald zijn. Een sturende leiderschapsstijl kan zeker voor beginnende collega’s prettig aanvoelen, zij willen weten waar ze aan toe zijn en de bevestiging krijgen dat ze hun taken correct hebben uitgevoerd.
Naast een sturende leiderschapsstijl kan ook een begeleidende stijl wenselijk zijn voor een startende werknemer. Bij een begeleidende stijl is de vorm van leidinggeven veel minder directief. Je probeert collega’s zo te ondersteunen dat de taken die ze uitvoeren steeds zelfstandiger worden opgepakt. In het begin is je ondersteuning intensief, terwijl collega’s na verloop van tijd nauwelijks nog begeleiding nodig hebben. Een ander kenmerk van een begeleidende leiderschapsstijl is het inzetten op betrokkenheid van collega’s. Je geeft collega’s de kans om actief mee te denken over besluiten die genomen moeten worden.
Weinig sturing bij een steunende leiderschapsstijl
Waar je met een sturende- en begeleidende leiderschapsstijl heel nadrukkelijk bij de collega’s in je team betrokken bent, neemt die betrokkenheid af wanneer je kiest voor een steunende leiderschapsstijl. Je biedt wel ondersteuning aan je team, maar stuurt nauwelijks nog. De ondersteuning bied je op het moment dat het team vragen heeft of tegen problemen aanloopt. Het gebruik van een steunende leiderschapsstijl is interessant bij teams die al veel ervaring hebben in de uitvoering van specifieke taken. Zij hebben geen actieve sturing meer nodig om resultaten neer te zetten. De ondersteuning die je hen biedt is prettig om onnodige vertraging te voorkomen. Evenals dat de specialisten binnen het team geen tijd willen besteden aan bijvoorbeeld administratieve taken.
Delegerende leiderschapsstijl als vierde optie
Onder het situationeel leiderschap hangt nog een vierde leiderschapsstijl. Dat is het delegerend leidinggeven, waarbij loslaten en vertrouwen de kernwaarden zijn. Nog meer dan bij een steunende leiderschapsstijl. In dit geval geef je het team niet alleen weinig sturing, maar ook weinig ondersteuning meer. Je hebt jouw administratieve of bijvoorbeeld coördinerende taken gedelegeerd aan een ander teamlid. Mensen binnen het team voeren hun werk voornamelijk zelfstandig uit. Dat geldt niet alleen voor het oplossen van problemen of de beantwoording van vragen. Ook de besluitvorming wordt in sommige gevallen zelfstandig gedaan binnen het team. Het is een belangrijk verschil met een steunende leiderschapsstijl. Hierbij denken medewerkers vaak wel mee, maar wordt de definitieve besluitvorming gedaan door de leidinggevende van het team.
Pas je manier van leidinggeven aan op je team
Welke van de verschillende leiderschapsstijlen die vallen onder het situationeel leiderschap spreken jou het meeste aan? Het leuke van situationeel leiderschap is het gegeven dat je geen keuze hoeft te maken. Afhankelijk van de situatie en het team dat je aanstuurt kun je een leiderschapsstijl kiezen. Dat is geen keuze die in beton gegoten is. In de zin dat de gekozen leiderschapsstijl kan veranderen, als je team langer met elkaar samenwerkt en steeds meer bedreven raakt in het uitvoeren van haar taken.
Ook de omvang van het team kan hierin een rol spelen. Grotere teams zullen zeker in het begin meer sturing nodig hebben, om toe te werken naar hetzelfde doel. Bij een kleiner team is de onderlinge communicatie vaak natuurlijker, wat maakt dat het einddoel al snel duidelijk en gedeeld is.
Niet alleen de situatie en samenstelling van het team spelen mee in de leiderschapsstijl die je als leidinggevende kiest. Ook je eigen ervaring kan hier een rol in spelen. Wanneer je maar weinig ervaring hebt in leidinggeven, kan het prettig zijn om de sturing en daarmee controle dicht bij jezelf te houden. Naarmate je meer ervaring opdoet is het makkelijker om eventuele risico’s door de tijd heen te herkennen en hier adequaat op in te spelen.
Lees ook: zo kan je (online) afleiding tijdens het werken vermijden
foto lodiblogt
